KAMUS
SANSEKERTA – INDONESIA
Dr. Purwadi, M.Hum
Eko Priyo Purnomo, SIP
————————————————————————————
E
ebun : embun
eduk : ijuk
edum :
membagi
edus :
mandi, memandikan
egah :
enggan, malas
elak : haus,
dahaga
elar : bulu,
sayap; ngelar : memperluas
elo : pohon
ara
eloh :
subur, gembur
elok :
indah, bagus
emar :
capek, payah
emas : emas,
logam mulia
emat :
tamat, cermat
embag :
lunak, becek
embah :
nenek, kakek; embah buyut : buyut, piut; embah kakung: kakek; embah putri :
nenek
embak :
kakak perempuan
emban : 1
emban, gendong; 2 pelayan wanita di istana
embèn :
nanti, lusa, besok; embèn buri : hari besoknya besok
embok : ibu,
mama
embun :
embun
emoh :
menolak, tidak mau
emong :
asuh, bimbing
emor :
campur, bergaul
emot :
memuat, mengisi
empal :
daging
empan : 1
mempan; 2 kesempatan, waktu, peluang
empet :
tahan, mengendalikan
empon-empon
: tanaman obat sejenis lengkuas, kunir, dll.
emprak :
jenis kesenian tradisional
emprit :
jenis burung; emprit gantil : burung kedasih
empu : empu,
tukang membuat keris
empuk :
empuk, lunak; empuk rembugé : enak bicaranya
empun :
selesai, jangan
emput : nama
makanan
empyak :
penyangga genting
emud : kulum
emum :
makmum, pengikut
emung :
hanya, cuma
emur : 1
umur; 2 sutra bersulam emas
emut :
mengulum
enam :
anyam, menata
encik :
injak, tumpang, tindih
endah :
indah, cantik
endang :
segera
endhak :
rendah; endhak-endhak cacing : obat cacing
endheg :
berhenti; ngendheg : menghentikan
endhog :
telur
endhut :
lumpur, tanah liat
enèm : muda,
taruna
enem : enam
eneng :
hening, sunyi
engga : 1
silakan; 2 hingga, sampai; mangga : silakan
enggèr :
anak laki-laki
enggih :
iya, tanda setuju; enggih beton : menjawab ya tapi tak dikerjakan
enggo :
memakai, mamanfaatkan, menggunakan
enggon :
tempat, letak
engon :
menggembala, mengasuh
engrem :
mengeram
ening :
hening, sunyi, senyap, sepi
enjet :
kapur yang sudah lunak
enom : muda,
taruna
entas :
entas, angkat, baru saja
entèk :
habis, tuntas, tamat; entèk atiné : habis kesabaran, khawatir; entèk enting :
habis sama sekali
entes : 1
menetas; 2 padat berisi
enthok :
melulu, belaka, semata-mata; enthok-enthing : besar kepala kecil badan
enti :
tunggu, nantikan
entul :
bergoyang, berayun
entun :
titip sementara
entup :
sengat
entut :
kentut
enu : air
enut :
menurut, mengikuti
enya :
silahkan, ambillah
enyang : 1
berangkat; 2 tawar, tarik
epuh :
bingung; nyepuh : melapisi emas
eri : duri
erik : gatal
di tenggorokan: ngerik : mengerik (jangkerik)
erti : arti,
makna
eru : sakit
hati, panah
eruh : tahu,
melihat, mengerti
esa :
tunggal, satu
esat :
kering, tidak ada air
esot :
kutukan
esuh :
simpan, asuh, dirawat
esuk :
dorong
ésuk : pagi,
besok
esung :
mempersembahkan, memberi
eter :
antar, mengiringi, menyertai
etir : tir,
sejenis minyak untuk mengecat
etoh : 1
petaruh, taruhan; 2 tahi lalat
etut : ikut,
menurut; etut buri : mengikuti dari belakang; etut wuri handayani : di belakang
mendorong
ewu :
seribu; sewu : seribu; rong ewu : dua ribu; nyuwun sewu : minta maaf
ewuh : 1
repot; 2 punya hajat; ngewuhi : merepotkan; pakewuh; tidak enak perasaan
É
éca : enak,
nikmat
èdi : indah,
bagus; èdi-pèni : indah, bagus, cantik, elok
éguh : saran,
nasihat, prakarsa
éka : satu,
pertama; ékacatra : pemerintahan otoriter yang terfokus kepada satu kekuasaan;
ékadasa : sebelas; ékadasi : hari yang kesebelas; ékapada, mangékapada :
mempersatukan
èket : lima
puluh; èketan : lima puluhan
èksi :
lihat, pandang, tatap
élawana :
gajah
éling :
ingat
élok :
indah, elok
éman :
sayang, kasih
émba :
umpama
émut : ingat
énak : enak,
nikmat; énak-énuk : enak sekali, sangat nikmat
éndah : 1
indah, elok, cantik; 2 alangkah; éndahané : alangkah seandainya
éndha : menghindar,
menyimpangi
éndhang :
sebutan untuk putri brahmana
éndra : 1
indera; 2 Batara Indra;; éndracapa : bianglala, pelangi; naréndra : raja;
éndrajala : tipudaya, penipuan; éndralaya : istana Batara Indra; éndrasara :
tipudaya, akal busuk; éndrawila : intan biru, permata
énjing :
pagi
ènthèng :
enteng, ringan; ènthèng tangané : suka bekerja, mudah dimintai pertolongan
éntuk :
dapat, memperoleh
érawati :
guntur, guruh
érnawa :
laut, samudra
èsmu : agak,
mendekati
ésok : pagi
èsthi : 1
gajah; 2 maksud, kehendak
èstri :
putri, wanita
èstu :
sungguh, nyata, betul, benar; ngèstoaken dhawuh : mematuhi perintah; saèstu :
sungguh-sungguh
ésuk : pagi
étang :
hitung
ètel : tabah
hati, tenang, jatmika, keras
étung :
hitung
éwa :
dengki, iri; éwa mengkono : meskipun begitu; éwa semana : meskipun begitu; éwa
punika : meskipun demikian; éwadéné : namun demikian
éwah :
berubah, bergeser; éwah penggalihé : berubah pikiran; ngéwahi : merubah; tiyang
éwah : orang gila
éwang :
membantu, menolong; préwangan : makhluk halus pembantu; réwang : pembantu rumah
tangga; ngéwangi, ngréwangi : membantu
éwed :
sulit, rumit, sukar
èwu :
seribu; éwon : beribu-ribu; nyuwun sèwu : mohon seribu maaf; panèwu : pimpinan
yang membawahi 1000 orang/prajurit: seribu; sèwu : seribu; kapanèwon : tempat
tinggal panewu
éwuh :
repot, punya hajat; éwuh aya : serba sulit, dilematis
éyang :
kakek, nenek
Tidak ada komentar:
Posting Komentar
Komentarlah dengan baik dan sopan. Pasti akan dibalas oleh pemilik. Mohon jangan mengandung unsur kasar dan sara, mari berbagi pengetahuan, silakan kritik karena kritik itu membangun dan membuat sesuatu menjadi lebih baik